Cyber Security

VPN ဘာကြောင့်သုံးသင့်တာလဲ

Cyber Security, Online and Offline Communication Safety & Literacy /

အားလုံးအတွက် မရှိမဖြစ် VPN ကျွန်တော်တို့ အားလုံး အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် သတင်းအချက်အလက်တွေ ကြည့်ရှုဖို့ ဖြစ်ဖြစ်၊ အချင်းချင်းဆက်သွယ် ပြောဆိုဖို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ် Digital Devices တွေကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုတဲ့အခါ VPN ကို ထည့်သွင်း အသုံးပြုလာကြရ​ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခု ဆောင်းပါးမှာတော့ အားလုံးအတွက် အရေးပါလာတဲ့ VPN အကြောင်း သိကောင်းစရာတွေ၊ iOS / Android နှစ်မျိုးလုံးအတွက်ပါ အသုံးပြုမှုများပြီး လူကြိုက်များတဲ့ VPN apps တွေအကြောင်းကို ရှင်းပြပေးချင်ပါတယ်။ VPN ဆိုတာ ဘာလဲ ? Virtual Private Network လို့ခေါ်တဲ့ VPN ဆိုတာ အင်တာနက်လုံခြုံရေး၀န်ဆောင်မှုတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ VPN ဆော့ဖ်၀ဲ (သို့) ဆာဗာ […]

VPN ဘာကြောင့်သုံးသင့်တာလဲ Read More »

End-to-End Encryption အကြောင်း သိကောင်းစရာ

Cyber Security, Online and Offline Communication Safety & Literacy /

🔐 ယခုခေတ်ကာလနောက်ပိုင်းမှာဆိုရင် လူအများစုကြားမှာ “ ဘယ် အွန်လိုင်း အပလီကေးရှင်း ကတော့ End-to-end encryption (E2EE) ပါလို့ ပိုပြီး လုံခြုံတယ်၊ ဘယ်အပလီကေးရှင်းကတော့ မပါလို့ သိပ်မလုံခြုံဘူး ဆိုပြီး အွန်လိုင်းကနေ အချင်းချင်းစကားပြောကြတဲ့အခါ message တွေကို encryption နဲ့ပို့ ကြပါ ” စသဖြင့် လူပြောများလာကြပါတယ်။ 🔐 🛡️ End-to-end Encryption ဆိုတာက ဘာလဲ? End-to-end Encryption က လွယ်လွယ် ပြောရရင် သင် message တစ်ခုကို ပို့လိုက်တဲ့ အခါမှာ ပေးပို့သူနဲ့ လက်ခံသူကလွဲပြီး တခြားဘယ်သူမှ (အသုံးပြုတဲ့ application server ကတောင်မှ) 🚫 ဝင်ဖတ်လို့ မရအောင် ပြုလုပ်ပေးထားတဲ့

End-to-End Encryption အကြောင်း သိကောင်းစရာ Read More »

ဆိုင်ဘာတိုက်ခိုက်မှုပုံစံအမျိုးမျိုး

Cyber Security, Different Online Attacks & Protetions /

ဆိုင်ဘာတိုက်ခိုက်မှုပုံစံအမျိုးမျိုးရှိတယ်ဆိုပေမယ့် အဖြစ်များတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို လေ့လာကြည့်ရအောင် ဆိုင်ဘာတိုက်ခိုက်မှုပုံစံတွေကို ပြောပြပေးထားတဲ့ ဗီဒီယိုလေးကို ကြည့်ကြည့်ရအောင်

ဆိုင်ဘာတိုက်ခိုက်မှုပုံစံအမျိုးမျိုး Read More »

Email Phishing အကြောင်း သိကောင်းစရာ

Cyber Security, Different Online Attacks & Protetions /

Email Phishing ဆိုတာကတော့ အရေးကြီးအချက်အလက်တွေကို လိမ်လည်ရယူတဲ့အခါမှာ လူသိများထင်ရှားတဲ့ Website သို့မဟုတ် မိမိနှင့်ရင်းနှီးသော လူပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးတစ်ယောက်အဖြစ် ဟန်ဆောင်ကာ Email ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် Email Phishing ဟာ မိမိနှင့်ရင်းနှီးသော လူပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ဟန်ဆောင်ကာ ရောက်လာတတ်ပါတယ်။ [ဥပမာ(၁) မိမိ၏ ကုမ္ပဏီမှ အထက်အရာရှိအဖြစ် ဟန်ဆောင်ကာ ဘဏ်အကောင့်တစ်ခုထံသို့ အရေးတကြီး ငွေလွှဲခိုင်းခြင်းများ အဖြစ်များပါတယ်။] ဒါဆိုရင် ဘာတွေ သတိပြု စစ်ဆေးရမလဲ ထိုအခါမှာ ပေးပို့လာသော Email လိပ်စာသည် မိမိအထက်အရာရှိ၏ အီးမေးလ် အစစ်အမှန်ဖြစ်ကြောင်း ဦးစွာ အတည်ပြုရပါမယ်။ ထို့နောက် အီးမေးလ် တွင်ပါသော အကြောင်းအရာတို့ကို ဆီလျော်မှုရှိမရှိ စစ်ဆေးရပါမယ်။ [ဥပမာ (၂) တစ်ခါတစ်ရံတွင် လူသိများသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအဖြစ်

Email Phishing အကြောင်း သိကောင်းစရာ Read More »

Social Media Phishing

Cyber Security, Different Online Attacks & Protetions /

Social Media Phishing ဆိုတာဟာ လူသုံးများတဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာ အက်ပလီကေးရှင်းတွေကနေတစ်ဆင့် လင့်ခ်များ(Link) ပေးပို့ပြီး အချက်အလက်များ တောင်းခံကာ လိမ်လည်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ Social Media Phishing ဖြစ်ရပ်တွေဟာ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ကြောက်စရာ ကောင်းလောက်အောင် များပြားလာလျက်ရှိပြီး 2018 ခုနှစ်မှ 2019 ခုနှစ်အတွင်း 40% အထိမြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို လူသုံးများတဲ့ Social Media မှတစ်ဆင့် တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ 66% လောက်အထိ အောင်မြင်မှုရှိကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် အသုံးများတဲ့ Facebook ဖေ့စ်ဘုတ် မှတစ်ဆင့် အများဆုံးတိုက်ခိုက်ခံရလေ့ရှိပါတယ်။ ဥပမာ အားဖြင့် – မိမိအကောင့်ထဲမှ သူငယ်ချင်းတစ်ဦးဦးက မက်ဆင်ဂျာမှ တစ်ဆင့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ နှစ်ပတ်လည် ကံစမ်းပွဲဟုဆိုကာ ကံစမ်းရန် ပေးပို့လာသော လင့်ခ်ထဲသို့

Social Media Phishing Read More »

Misinformation မဖြစ်ဖို့ မှန်ကန်တဲ့ သတင်းတွေကို ဘယ်လိုရှာဖတ်မလဲ 🔍

Different Online Attacks & Protetions, Mental Wellbeing /

စာဖတ်ရန် ကြာချိန် (၃) မိနစ် အခုလို ITခေတ်ကြီးမှာ သတင်းအချက်အလက်နဲ့ နည်းပညာတွေတိုးတက်လာတာနဲ့အမျှ အရာအားလုံးဟာ online ပေါ်ရောက်လာပါတယ်။ အလုပ်လုပ်တော့လည်း အိမ်မှာပဲလုပ်ရ၊ သင်တန်းတွေတတ်မယ်ဆိုတော့လည်း Online class တွေ ဖြစ်ပြီး အိမ်မှာပဲသင်ရ၊ အိမ်မှာပဲနေနေရတဲ့အခါ လူတစ်ယောက်ရဲ့ တစ်နေ့တာ အချိန်သုံးပုံပုံ နှစ်ပုံလောက်ကို Social Media ပေါ် မှာပဲ ကုန်ဆုံးနေကြရပါတော့တယ်။အားလုံး သုံးနေတဲ့ Social Mediaဆိုတာကလည်း သတင်းနှင့် သုတရသအဖြာဖြာ အစရှိတာတွေကို တစ်နေရာထဲမှာ အစုံအလင်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။ လူတော်တော်များများကလည်း Up To Date သတင်းတွေကို အရင်ကလို တီဗီရုပ်မြင်သံကြားတွေကနေ တစ်ဆင့် ၊ ရေဒီယို တွေကနေ တစ်ဆင့် ဒါမှမဟုတ် သတင်းစာတွေ ဖတ်ရှုခြင်းကနေ မဟုတ်ဘဲ Social Media

Misinformation မဖြစ်ဖို့ မှန်ကန်တဲ့ သတင်းတွေကို ဘယ်လိုရှာဖတ်မလဲ 🔍 Read More »

Online ပေါ်လိမ်လည်မှုဖြစ်တယ်ဆိုတာ သင် ဒါတွေ သတိမထားမိလို့ပါ။

Cyber Security, Different Online Attacks & Protetions /

⚠️ဆိုရှယ် မီဒီယာကို နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်စွာ အသုံးပြုနေကြတဲ့ ခေတ်ကြီးမှာ သတင်းအချက်အလက် ခိုးယူခံရမှုတွေ၊ လိမ်လည်လှည့်ဖျား၍ ငွေညှစ်ခံရမှုတွေဟာ ဆက်လက်ဖြစ်ပွါးနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ရရှိခဲ့တဲ့ စစ်တမ်းများအရ လုပ်ငန်းခွင် (၈) ခုမှာ အနည်းဆုံး (၁) ခုဟာ အင်တာနက်ပေါ်ကတစ်ဆင့် ယခုလို တိုက်ခိုက်တာမျိုး ကြုံတွေ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။⚠️ ယခုလို အင်တာနက်ကတစ်ဆင့် တိုက်ခိုက်ခံရတဲ့  Phishing ဆိုတာဘာလဲ 🔴 Phishing ဆိုတာဟာ သူ့ရဲ့အသံထွက်အတိုင်း Fishing (ငါးမျှားခြင်း)🎣 နဲ့ အသွင်တူပါတယ်။  🔴 ပထမဦးစွာ ငါးစာအဖြစ်နဲ့ မိမိရဲ့အသိမိတ်ဆွေ၊ မိမိရဲ့လုပ်ငန်းရှင်၊ နာမည်ကြီးစီးပွါးရေးလုပ်ငန်း တို့ရဲ့ Website များအဖြစ် ဟန်ဆောင်ကာ အီးမေးလ် (Email) ပေးပို့ခြင်းဖြင့်ဖြစ်စေ၊ လင့်ခ် (link) များ

Online ပေါ်လိမ်လည်မှုဖြစ်တယ်ဆိုတာ သင် ဒါတွေ သတိမထားမိလို့ပါ။ Read More »

🔍Misinformation မဖြစ်ဖို့ မှန်ကန်တဲ့ သတင်းတွေကို ဘယ်လိုရှာဖတ်မလဲ🗞

Cyber Security, Online and Offline Communication Safety & Literacy /

စာဖတ်ရန် ကြာချိန် (၅) မိနစ် အခုလို ITခေတ်ကြီးမှာ သတင်းအချက်အလက်နဲ့ နည်းပညာတွေတိုးတက်လာတာနဲ့အမျှ အရာအားလုံးဟာ online ပေါ်ရောက်လာပါတယ်။ အလုပ်လုပ်တော့လည်း အိမ်မှာပဲလုပ်ရ၊ သင်တန်းတွေတတ်မယ်ဆိုတော့လည်း Online class တွေ ဖြစ်ပြီး အိမ်မှာပဲသင်ရ၊ အိမ်မှာပဲနေနေရတဲ့အခါ ကျွန်တော်တို့တစ်တွေရဲ့ တစ်နေ့မှာ အချိန်သုံးပုံပုံ နှစ်ပုံလောက်ကို Social Media ပေါ် မှာပဲ ကုန်ဆုံးနေကြရပါတော့တယ်။ ကျွန်တော်တို့တွေ သုံးနေတဲ့ Social Media ပေါ်မှာ သတင်းနှင့် သုတရသအဖြာဖြာ အစရှိတာတွေကို တစ်နေရာထဲမှာ အစုံအလင်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။ထိုအခါ ကျွန်တော်တို့တွေဟာ Up To Date သတင်းတွေကို အရင်ကလို တီဗီရုပ်မြင်သံကြားတွေကနေ တစ်ဆင့် ၊ ရေဒီယို တွေကနေ တစ်ဆင့် ဒါမှမဟုတ် သတင်းစာတွေ ဖတ်ရှုခြင်းကနေ မဟုတ်ဘဲ

🔍Misinformation မဖြစ်ဖို့ မှန်ကန်တဲ့ သတင်းတွေကို ဘယ်လိုရှာဖတ်မလဲ🗞 Read More »

🚨Cyber bullying ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးများ 🚨

Cyber Security, Different Online Attacks & Protetions, Mental Wellbeing /

စာဖတ်ရန် ကြာချိန် (၁၀)မိနစ် လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၅၀၀ ပြည့်နှစ်တွေ🗡တုန်းက “Bully” ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာ “ အချစ်လေး အသည်းလေး” လို့ ချစ်စနိုးနဲ့ခေါ်ဝေါ် ရာမှာ ရည်ညွှန်း အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ဒါပေမယ့် နောက်ပိုင်းနှစ်ကာလတွေမှာ ထိုစကားလုံးဟာ “အားနည်းသူများကို နှောင့်ယှက်သူ” အဖြစ် ပြောင်းလဲသုံးနှုန်းလာကြပါတယ်” လို့ Touro University Worldwide ရဲ့ အင်တာနက်စာမျက်နှာတစ်ခုမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ 🚨Bully တစ်မျိုးပဲရှိတာလား..။အနိုင်ကျင့်ခြင်း သို့မဟုတ် “Bully” ပြုလုပ်တယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာ “Traditional Bullying” လို့ခေါ်တဲ့ “ကိုယ်ထိလက်ရောက် သမားရိုးကျ အနိုင်ကျင့်ခြင်း” အပြင် “Cyber Bullying” လို့ခေါ်တဲ့ အွန်လိုင်းဆိုရှယ်မီဒီယာ ပလက်ဖောင်းကိုအသုံးပြုကာ ကီးဘုတ်နောက်ကွယ်ကနေ တိုက်ခိုက်ခြင်းမျိူးလည်း ရှိပါသေးတယ်။အရာရာဟာ နည်းပညာဖြစ်နေတဲ့ ခေတ်ကြီးမှာ Cyberbullying ဟာလည်း လူသားတွေရဲ့

🚨Cyber bullying ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးများ 🚨 Read More »

Cyber Security First Aid💼(မိမိဖုန်းများ၊ accounts များကို လုံခြုံစွာ အသုံးပြုရန်)

Cyber Security, Different Online Attacks & Protetions /

အားလုံးသော လူငယ် လူကြီးတွေအနေနဲ့ အင်တာနက်တွေ Digital Devices တွေကို အသုံးပြုရတဲ့ အခါမှာ မိမိရဲ့ အကောင့် သို့မဟုတ် အသုံးပြုတဲ့ ဖုန်းများ device များ လုံခြုံအောင် ပြုလုပ်သင့်တဲ့ အရာတွေကို ကျွန်တော်တို့ သိနားလည်သမျှ ဝေမျှပေးလိုက်ပါတယ်‌။👇 Google Playstore (သို့) Apple Store မှ Application များမဟုတ်ပါက Install မလုပ်ပါနှင့်။ မလိုအပ်သော Application များ မိမိဖုန်းထဲ သို့သွင်းမထားပါနှင့်။ Online တက်ရာတွင် Website လင့် များကို မနှိပ်မှီ သေချာစွာ သတိထားပြီး စစ်ဆေးပါ၊ မိမိ မသိသော Website များကို လုံးဝ ရှောင်ကျဉ်ပါ။ ဖုန်းတစ်လုံးမှ အခြား devices

Cyber Security First Aid💼(မိမိဖုန်းများ၊ accounts များကို လုံခြုံစွာ အသုံးပြုရန်) Read More »