Uncategorized

အရှေ့ကသင်ခန်းစာတွေမှာစေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းရဲ့အဓိကအင်္ဂါရပ်တွေကိုလည်းလေ့လာပြီးသွားပြီ။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းတဲ့အခါဘယ်လိုအရာတွေကကြိုပြင်ဆင်ထားရမယ်၊ ဘယ်လိုအချက်တွေကိုသတိထားရမယ်ဆိုတာ လေ့လာပြီးသွားပြီဆိုတော့ အခုဒီတစ်ခါတော့ “ရပ်တည်ချက်ကိုကိုင်စွဲညှိနှိုင်းခြင်း”ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုလေ့လာကြရအောင်ပါ​။  သူငယ်ချင်းတို့အနေနဲ့ “ရပ်တည်ချက်ကိုကိုင်စွဲညှိနှိုင်းခြင်း”ဆိုတာ ဘယ်လိုနားလည်ကြလဲ​။ “ရပ်တည်ချက်ကိုကိုင်စွဲညှိနှိုင်းခြင်း”ဆိုတာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းတဲ့အခါ ကိုယ်ကိုင်စွဲထားတဲ့ သတ်မှတ်ချက်၊ ရပ်တည်ချက်တစ်ခုကိုပဲ အလေးပေးညှိနှိုင်းတာမျိုးကိုခေါ်ဆိုပါတယ်။  ဥပမာပေးရမယ်ဆိုရင် သံပယိုသီးတစ်လုံးရှိတယ်ဆိုပါစို့။ 🍋 အဲ့ဒီသံပယိုသီးကို ညီမနှစ်ယောက်ကလိုချင်နေကြတယ်။ ဒါပေမယ့်ခက်တာက လိုချင်တဲ့သူကနှစ်ယောက်၊ သံပယိုသီးကတစ်လုံးပဲရှိတယ်။ ဆိုတော့ “လိုချင်တယ်”ဆိုတဲ့ရပ်တည်ချက်တစ်ခုကိုပဲ ဦးစားပေးညှိနှိုင်းမယ်ဆိုရင် သံပယိုသီးတစ်လုံးကို ညီအစ်မနှစ်ယောက် တစ်ခြမ်းစီခွဲ‌ကြမလား ဒါမှမဟုတ် ဒီတစ်ခါတော့အရင်တွေ့တဲ့သူဖြစ်ဖြစ်၊ အကြီးမကိုဦးစား‌ပေး ပေးလိုက်တာပဲဖြစ်ဖြစ် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီး နောက်တစ်ခါမှ နောက်တစ်ယောက်ကိုပြန်ပေးဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တာမျိုးတွေ ရှိရတော့မှာပါ။ အဲ့ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်ခြိမ်းခြောက်တာတွေရှိလာရင် ပြဿနာ‌ပဲဖြစ်လာပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းတာကအလုပ်မဖြစ်တော့ဘူးပေါ့။ အဲ့လိုဆုံးဖြတ်မှုတွေမှာတော့    အဝေတည့်သွားတာလည်းရှိသလို၊ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်ပြဿနာဖြစ်ပြီးဆွေးနွေးညှိနှိုင်းတာအဆင်မပြေတာမျိုးလည်းရှိမှာအသေအချာပါပဲ။ အခု ကျွန်တော်ပြောသွားတဲ့ ရပ်တည်ချက်ကိုကိုင်စွဲညှိနှိုင်းခြင်းအကြောင်းကို နားလည်မယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်​။

🤙 ဆက်သွယ်ရေး တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုမလုပ်ခင် ဒါမှမဟုတ် ဆွေးနွေးနေတဲ့အတောအတွင်း အရေးကြီးတာကဘာများဖြစ်မယ်လို့ထင်ပါသလဲ​။❓ တစ်ယောက်ယောက်နဲ့ ညှိနှိုင်းဖို့ဆိုရင် သူနဲ့သေချာပေါက် စကားပြောဆိုဆက်သွယ်ရမယ် မဟုတ်ပါလား​။  အဲ့ဒီလိုတစ်ဖက်လူကို ဆက်သွယ်ပြောဆိုဖို့အတွက်ဆိုရင် ကိုယ်ကသူ့ယုံကြည်မှုကိုအရင်ရအောင်လုပ်ရပါမယ်။ အဲ့ဒီတော့သူ့ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းစကားပြောတာ၊ သူနဲ့စကားပြောရင် သူချင်းစာစိတ် ကိုယ်ချင်းစာစိတ်တွေနဲ့ စကားပြောပေးတာအပြင်၊ သူ့ကိုလေးစားသမှုပြပြီး အပြုသဘောဆောင်တဲ့ မေးခွန်းမေးတာမျိုးတွေလည်း လုပ်သင့်ပါတယ်​။  နောက်ပြီး ကိုယ်ကသူနဲ့ ဆွေးနွေးချင်တယ်ဆိုရင် သင့်တော်တဲ့ အခြေအနေအချိန်အခါဟုတ်မဟုတ်ကိုလည်း အမြဲချင့်ချိန်စဉ်းစားတတ်ရပါမယ်။ အကောင်းဆုံးကတော့ တစ်ဖက်လူနဲ့ဆက်သွယ်စကားပြောတဲ့အခါ ကိုယ်က အပြုသဘောဆောင်တဲ့သူဖြစ်နေဖို့ပါပဲ​။  ဒီအချက်တွေကတော့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုမလုပ်ခင်မှာပဲဖြစ်ဖြစ် လုပ်နေစဉ်အတွင်းမှာပဲဖြစ်ဖြစ် အပြုသဘောဆောင်ပြီး ရလဒ်ကောင်းတဲ့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုရအောင် တွန်းအားပေးစေတဲ့ အပြုအမူလေးတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းဖို့ဆက်သွယ်ပြောဆိုတဲ့အခါ အဓိကပါဝင်ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမယ့် အချက်က လေးချက်ရှိပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် 4P လို့ခေါ်ပါတယ်။  ဒါဆို 4P ကဘာတွေဖြစ်မလဲ❓ 1️⃣ ရည်ရွယ်ချက်

ကျွန်တော်တို့ ဘယ်သူမှ Perfect ဖြစ်တယ်ရယ်လို့ မရှိပေမယ့် လေ့လာသင်ယူလိုက်တဲ့အခါ တိုးတက်လာတာမျိုးကိုတော့ အားလုံးကြုံဖူးကြမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းမှာလည်း ဒီလိုပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ၊ အလေ့အကျင့်တွေ၊ လေ့လာမှုတွေကနေ ကျွန်တော်တို့ရဲ့စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုစွမ်းရည်ကိုတိုးတက်အောင်ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီနေ့တော့ ကျွန်တော်က စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုစွမ်းရည် တိုးတက်လာဖို့ တစ်ဖက်တစ်လမ်းက အထောက်အကူပြုတဲ့ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်း အင်္ဂါရပ်(၇)ချက်အကြောင်းကို‌ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းရဲ့ အင်္ဂါရပ်(၇)ချက်ကဘာတွေလဲ❓ (၁) စိတ်ဝင်စားမှု (၂) အရံရွေးချယ်စရာ (၃) ရွေးချယ်စရာ (၄) တရားမျှတသောစံနှုန်း (၅) ကတိပေးလုပ်ဆောင်မှု (၆) ဆက်ဆံရေး နှင့် (၇) ဆက်သွယ်ရေးတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းအင်္ဂါရပ်(၇)ချက်ကို တန်ဖိုးပုံဖော်မှုစက်ဝန်းမှာ အပိုင်း(၃)ပိုင်းအနေနဲ့ လက်တွေ့အသုံးချနိုင်ပါတယ်။ 1️⃣ အလုပ်အတူလုပ်ရန်ဖြစ်စဉ်ဖန်တီးခြင်း စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းမှာ မိမိကိုယ်တိုင်နှင့်တစ်ဖက် ညှိနှိုင်းဖက်တို့ ပါဝင်လာပြီဖြစ်လို့‌ ‌ရှေ့ဆက်အလုပ်အတူလုပ်ရန်မှာ ဆက်ဆံရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးကောင်းမွန်နေဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

“အသက်တစ်ရာမနေရ အမှုတစ်ရာ‌ တွေ့ရ” ဆိုတဲ့စကားပုံအတိုင်း ကျွန်တော်တို့နေ့စဉ်ဘဝတွေမှာ ပြဿနာအမျိုးမျိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေကြရပါတယ်။ မိသားစုနဲ့ဖြစ်‌စေ၊ သူငယ်ချင်းအပေါင်းအသင်းများနဲ့ ဖြစ်‌​စေ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနဲ့ဖြစ်စေ စတဲ့ ပြဿနာငယ်တွေအပြင် လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးများအထိပါ ပါဝင်လာသော ပဋိပက္ခများကိုလည်း ရင်ဆိုင်ရတတ်ပါတယ်။  ဘယ်လိုပဲ ကျွန်‌တော်တို့လိုချင်တဲ့အရာတွေ ကွဲပြားနေပါစေ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်လိုစိတ်ရှိရင် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးနည်းလမ်းကို အသုံးပြုပြီး ဒီပြဿနာ‌တွေကိုဖြေရှင်းနိုင်ပါတယ်​။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းဆိုတာဘာလဲ❓ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းတယ်ဆိုတာ ပြဿနာကိုဖြေရှင်းဖို့တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး အတူတကွအဖြေရှာပြီးအချင်းချင်းညှိနှိုင်း လုပ်‌‌ဆောင်တာ၊ အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးပြီး နှစ်ဖက်လုံးက ကိုယ်လိုချင်တဲ့အရာတွေရရှိအောင်ပြုလုပ်တဲ့နည်းလမ်းပဲဖြစ်ပါတယ်​။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းတယ်လို့ဆိုရာမှာ ရပ်တည်ချက်ကို ကိုင်စွဲညှိနှိုင်းတာနဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု အခြေပြုစေ့စပ်ညှိနှိုင်းတာဆိုပြီးလည်း ရှိပါသေးတယ်။ 📝 ရပ်တည်ချက်ကိုကိုင်စွဲညှိနှိုင်းခြင်း ရပ်တည်ချက်ကို ကိုင်စွဲညှိနှိုင်းခြင်းမှာ မိမိတို့ရဲ့တောင်းဆိုချက်တွေကို ဦးစားပေးဖော်ပြပြီး ညှိနှိုင်းတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ရပ်တည်ချက်ကို ကိုင်စွဲညှိနှိုင်းတဲ့အခါမှာ ကျွန်တော်တို့တွေဟာ ကိုယ့်ရဲ့လိုအပ်ချက်ကိုပဲကြည့်ပြီးညှိနှိုင်းတာဖြစ်တဲ့အတွက် တစ်ခါတလေမှာ အဆင်မပြေတာတွေ၊ ပြဿနာတွေကို ပိုကြီးသွားစေနိုင်တာမျိုးတွေလည်း

ကျွန်တော်တို့ဟာ ပြဿနာတွေ၊ ပဋိပက္ခတွေ ရင်ဆိုင်ရတိုင်း အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတွေနဲ့ ဖြေရှင်းဖို့ကြိုးစားကြပါတယ်။ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းနည်းများထဲကမှ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုနည်းနဲ့ ‌ဖြေရှင်းရာမှာတော့ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ရလဒ်ရအောင် ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့အတွက် အချို့ယူဆချက်တွေရှိပါတယ်။✨ 1️⃣ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုမလုပ်ခင်ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုလေးတွေရှိသင့်ပါတယ်။ ကိုယ်ညှိနှိုင်းမယ့်သူရဲ့ characterတွေ၊ စိတ်နေသဘောထား၊ လက်ရှိအခြေနေတွေကို လေ့လာထားခြင်းအားဖြင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး စားပွဲပေါ်ရောက်ချိန် မိမိ emotionတွေကိုလည်း ထိန်းချုပ်နိုင်မှာဖြစ်သလို တစ်ဖက်သားရဲ့စိတ်၀င်စားမှုတွေကို နားလည်ဖို့လွယ်ကူနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်​။  2️⃣ ညှိနှိုင်းဖက်ရဲ့နေရာ ၀င်ခံစားပြီး နားထောင်ပေးခြင်းအားဖြင့် သူ့လိုအပ်ချက်၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို ထပ်တူထပ်မျှခံစားရကြောင်းပြသင့်ပါတယ်နော်​။  3️⃣ နောက်ဆုံးအချက်အနေနဲ့ ကိုယ့်လုံခြုံမှု၊ တန်ဖိုးထားမှုတွေနဲ့ဆန့်ကျင်နေတဲ့ သဘောတူညီမှုမျိုး ဖြစ်နေရင်တော့ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးကနေဆုတ်ခွာထွက်သွားသင့်ပါတယ်​။  အပေါ်မှာပြောပြသွားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကတော့ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးတစ်ခု‌ကောင်းမွန်အောင် ဘယ်လို လုပ်သင့်လဲဆိုတဲ့ ယူဆချက်တွေပဲဖြစ်ပါတယ်​။  ဆက်ပြီးတော့ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး ဖြစ်စဉ် အဆင့်(၄)ဆင့်ကို ဆက်ပြီး ရှင်းပြချင်ပါတယ်။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး ဖြစ်စဥ်အဆင့်

စိတ်ဝင်စားမှု(လိုအပ်ချက်) ဆိုတာ သူတို့တောင်းဆိုနေတဲ့ မြေကိုပြန်ရချင်တယ်၊ အကြွေးကို တပတ်အတွင်း ပြန်ရချင်တယ်ဆိုတဲ့ နောက်ကွယ်က သူတို့ စိုးရိမ်နေတဲ့ အရာတွေ၊ ကြောက်နေတဲ့ အရာတွေ၊ မျော်လင့်နေတဲ့ အရာတွေ၊ လိုအပ်နေတဲ့ အရာတွေကိုခေါ်တယ်။အရင်ဆုံး ရပ်တည်ချက် နဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု ကို ခွဲခြားဖို့လိုတယ်။ ရပ်တည်ချက်ဆိုတာ သူတို့တောင်းနေတဲ့အရာတွေ(“ဒီမြေကိုပြန်ရချင်တယ်၊အကြွေးကို တပတ်အတွင်း ပြန်လိုချင်တယ်”) ကို ခေါ်တယ်။ စိတ်ဝင်စားမှုဆိုတာ နောက်ကွယ်က အကြောင်းရင်းဖြစ်တဲ့ (“ဒီမြေကိုမှ ပြန်မရတော့ရင် ကျွန်တော်တို့ မိသားစုလေး စားဝတ်နေရေး အခတ်အခဲ ဖြစ်လာလိမ့်မယ် ခင်ဗျာ။”) ကို ခေါ်တယ်။ စိတ်ဝင်စားမှု ၃ မျိုး စိတ်ဝင်စားမှု ပုံစံ ၃ မျိုး ရှိတယ်။ ၁။ တူညီတဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု (လုပ်ဆောင်ချက်တွေ မတူညီပေမဲ့ နောက်ဆုံး

Social Exclusion ဆိုတာ ဘာလဲ။ Social Exclusion ကတော့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကနေ ဖယ်ကြဉ်တာကို ခေါ်ဆိုပါတယ်။ “သူငယ်ချင်းတို့နဲ့ ကျွန်တော်တို့ကော လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကနေ ဖယ်ကြဉ်ခံနေရတဲ့အထဲပါသလား ဒါမှမဟုတ် သူများကို လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းထဲ မပါဝင်လာအောင် ဖယ်ကြဉ်တဲ့အပြုအမူ‌တွေ လုပ်နေမိကြသလား စဉ်းစားကြည့်ရအောင်​။ “ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကနေ ဖယ်ကြဉ်ခံရတယ်ဆိုတာ လူအုပ်စုတစ်စုက လူတစ်ယောက်ကို ဒါမှမဟုတ် လူတစ်စုကို သူ့ရဲ့ အခွင့်အရေးတွေ၊ ရပိုင်ခွင့်/ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေကို ပိတ်ပင်တာမျိုး၊ သူ့ကို လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းထဲ မပါဝင်လာအောင် ပညာရေးချို့တဲ့လို့၊ ဒုက္ခိတဖြစ်နေလို့၊ ဘာသာရေးကြောင့်၊ လူမျိုးရေးကြောင့်၊ အသားအရောင်ကြောင့်ဆိုပြီးစတဲ့ အကြောင်း‌အရင်းတွေကြောင့် ခွဲခြားဆက်ဆံတာမျိုးကို‌ခေါ်ပါတယ်။ အဲ့လိုလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကနေ ဖယ်ကြဉ်ခံနေရတဲ့လူတွေဟာ သူတို့ကိုယ်သူတို့မပိုင်ဘူး၊ သူတို့ဘဝကိုသူတို့ မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူးဆိုပြီး စိတ်ဓါတ်ကျနေတတ်ပြီး လူမှုကဏ္ဍတော်တော်များများမှာ မပါဝင်နိုင်ဘဲ ဆုံးရှုံးမှုတွေ အများကြီးရှိနေတတ်ပါတယ်​။  ဥပမာ –

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုဆိုတာဘာလဲ။ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု (DIscrimination) ဆိုတာ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်း သို့မဟုတ် လူအုပ်စုတစ်ခုခု ကို တခြားသော လူအုပ်စုကြီးတစ်ခုမှ မမျှတသောအကြောင်းအရာတစ်ခုအပေါ် အခြေခံပြီး မျှတမှမရှိဘဲ ပြုမူဆက်ဆံခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့သည်လည်း ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း၊ အသက်အရွယ်၊ စီးပွားရေးအခြေအနေ၊ လူမျိုးရေး (သို့မဟုတ်) ဘာသာရေးမတူညီမှု၊ လိင်ဝိသေသလက္ခဏာခံယူမှုနှင့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပြင်ပရုပ်လက္ခဏာတွေကြောင့် ခွဲခြားဆက်ဆံခံရမှုတွေကို ခံရနိုင် (ဒါမဟုတ်) မိမိကိုယ်တိုင်လည်း ပြုလုပ်မိနိုင်ပါတယ်။ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း (Discrimination) တွေကကော ဘယ်လိုမျိုးကိုဆိုလိုတာလဲ။ ယေဘုယျအားဖြင့် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းကို ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ (၇) မျိုး ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကြည့်လို့ရပါတယ်။ Racial Discrimination (Racism) – အသားအရောင်နှင့်လူမျိုးရေးအပေါ်အခြေခံပြီးခွဲခြားဆက်ဆံမှု ကျွန်တော်တို့ ကမ္ဘာကြီးမှာ နေရာဒေသအလိုက် အသားအရောင်နှင့်လူမျိုးမတူကွဲပြားမှု များစွာရှိပါတယ်။ အသားဖြူတဲ့သူ၊ အသားမဲတဲ့သူ နှင့် တခြားသောမတူညီတဲ့ လူမျိုးရေးယဥ်ကျေးမှုအမျိုးအစားများစွာရှိပါတယ်။

Diversity (မတူကွဲပြားမှု) ဆိုတာ ဘာလဲ။ မတူကွဲပြားမှုကို ကွဲပြားစုံလင်မှုလို့လည်း တစ်မျိုးခေါ်ယူ မှတ်ယူလို့ရပါတယ်။ မတူကွဲပြားမှုလို့ ပြောလိုက်တာနဲ့  ကျွန်တော်တို့ဟာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အတွေးထက် အပျက်သဘောဆောင်တဲ့ အတွေးများတတ်ကြပါတယ်။ ဥပမာအနေနဲ့ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် သဘောထား၊ အမြင်၊  ခံယူချက်တွေ မတူညီခြင်း ဟာ အနုတ်လက္ခဏာဆောင်တဲ့ ပဋိပက္ခတွေ‌ဆီ ဦးတည်နိုင်တယ်လို့ထင်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အမြင်မတူမှုတွေဟာ တီထွင်ကြံဆမှု အကြံဉာဏ်သစ်တွေ ထွက်လာဖို့ အကောင်းဆုံး လက်နက်ဆိုတာကို မေ့နေတတ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ လူသားတွေဟာ လူမျိုး၊ ဘာသာ၊  နိုင်ငံသားဖြစ်တည်မှု၊ အသက်အရွယ်၊ လိင်စိတ်ခံယူမှု ဆိုတဲ့ ကြီးပြင်းလာမှုပုံစံတွေ ကွဲပြားတာနဲ့အမျှ အတွေးအမြင် အယူအဆ ခံယူချက်တွေမတူတာဟာ သဘာ၀ဖြစ်သလို ဒါတွေကို လက်ခံနိုင်ပြီး လှပတဲ့အရာတစ်ခုကို မြင်နိုင်ဖို့အရေးကြီးပါတယ်။ ဥပမာအနေနဲ့ ပန်းမျိုးစုံပွင့်နေတဲ့ ပန်းခြံနဲ့ ပန်းတစ်မျိုးတည်းပွင့်နေတဲ့

တရားသေအစွဲ/ တရားသေ သတ်မှတ်ထားခြင်း (Stereotype) လူတစ်ယောက် ဒါမှမဟုတ် လူအုပ်စုတစ်ခုနဲ့ပတ်သက်လို့ တရားသေ စွဲမှတ်ထားတဲ့ အယူအဆတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ Stereotypeလို့ ပြောလိုက်တာနဲ့ အနုတ်သဘောဆောင်တဲ့ အစွဲတွေချည်း ရှိတာတော့မဟုတ်ပါဘူး။ ဥပမာ မြန်မာလူမျိုးတွေက ဖော်ရွေတယ်ဆိုတာမျိုးပေါ့။ ဒါပေမယ့် များသောအားဖြင့် အနုတ်သဘောဆောင်တဲ့ တရားသေအစွဲတွေက လူမှုသဟဇာတဖြစ်မှုကို လျော့နည်းစေပါတယ်။ ယောက်ျားလေးဖြစ်လို့ မျက်ရည်မကျရဘူးတို့၊ မိန်းကလေးဆိုတာ ဆံပင်ရှည်လေးနဲ့မှ ကျက်သရေရှိတာတို့ဆိုတာတွေက အချိန်တိုင်းတော့ မှန်မနေဘူးမဟုတ်လား​။  မစူးစမ်းဘဲ ကြိုတင်ကောက်ချက်ချခြင်း (Prejudice) မစူးစမ်းဘဲ ကြိုတင်ကောက်ချက်ချတယ်ဆိုတာ များသောအားဖြင့် မကောင်းတဲ့အတွေးအမြင်တွေ၊ အနုတ်သဘောဆောင်တဲ့ တရားသေအစွဲတွေနဲ့ လူတစ်ယောက်အပေါ်မှာ ဒါမှမဟုတ် ကိစ္စတစ်ခုအပေါ်မှာ လုံလောက်တဲ့ ဗဟုသုတမရှိဘဲ ကြိုတင်ဆုံးဖြတ်သတ်မှတ်လိုက်တာမျိုးပါ။ဥပမာ – ယောက်ျားနဲ့မိန်းမအချစ်ကမှ သဘာဝဖြစ်ပြီး လိင်တူကြိုက်နှစ်သက်တာဟာ သဘာဝကို ဆန့်ကျင်နေတယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆမျိုးပေါ့ ​။ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှ